TeluguPeople
  are the trend-setters

 
Articles: Literature
teluguvAri Arani dIpaM
- Mr. SATYANARAYANA PISKA
  Page: 1 of 1    
telugu bhASha prAchInatanu bhArata prabhutvaM eTTakElaku gurtinchindi. ikamIdaTa jarigE bhAShA pariSOdhanallO mana bhAShaku, charitraku, samskRutiki sambandhinchi nUtanAmSAlu vellaDi kAvachchunanna nammakam ErpaDindi. ayitE, teluguku samunnatasthAnaM samupArjinchE kRuShi okanATidO, oka ETidO kAdu. dIni venaka endarO mahanIyula paTTudala, samkalpabalam dAgi undi. alAnTivArilO mundugA cheppukOvalasina pEru ChArles` philip` broun`di. briTiSh` prabhutvaM panupuna ikkaDiki vachchina I telladora aharniSalu telugu kOsaM kaShTinchADu. AnADu Ayana telugu bhASha kOsaM antagA Sraminchi unDakapOtE, 'telugu prAchInatanu gurtinchanDi' ani aDagaDAniki InADu manaku nOru vachchi unDEdi kAdu. 1820 lO kalekTar`ku renDava sahAyakuDigA si.pi.broun kaDapalO kAlu mOpaDaMtO teluguvAru adRuShTavantulayyAru. chAlA goppa panulu chinna prEraNalatOnE modalavutAyani charitra cheptundi. broun` sAhitya sEva viShayaM lOnU adE jarigindi. sthAnika bhASha telusukOkapOtE prAntIyulaku saraina paripAlana andivvalEranna gavarnar` manrO prasangAniki prabhAvituDai kaDapaku vachchina Aru nelalakE telugu dhArALamgA mATlADaDaM nErchukonnADu. 1826 nATikE vEmana padyAlaku AnglAnuvAdaM chESADu. prAchIna telugu sAhityam aTakala mIda maTTikoTTukonipOtunnadani telusukunna si.pi.broun` dAnini punaruddharimchAlanukunnADu. kaDapaku badilI mIda vachchina venTanE sAhityAnni punaruddharimchE yajNjam prArambhinchADu. indukOsaM panDitulanu niyaminchukunnADu. tALapatra granthAlu sEkarimchADu. pariShkaraNa kOsaM ayyE Karchunu tana jItaM nunDE bharimchADu. okka mahAbhArataM Suddhaprati tayAru chEyaDAniki tana ayidu nelala jItaM 2,714 rUpAyalanu vechchinchADu. Suddhapratula tayArI paramparalO A taruvAta bhAgavata, rAmAyaNAlu chOTu chEsukunnAyi. 98 prabandhAlanu sEkarinchi, vATilO nunDi 24 prabandhAlanu pariShkarimpajEsi, Suddhapratulanu tayAru chESADu. migilina prabandhAlaku pAThAntarAlu gurtinchi, etti rAyinchADu. 18 prabandhAlaku vyAKyalu tayAru chEyinchADu. 11 dwipada kAvyAlanu pariShkarimchADu. mUDinTiki pAThAntarAlu gurtinchADu. 27 dwipada kAvyAlaku kAgitaM pratulu tayAru chEyinchADu. 84 SatakAlanu sEkarimchADu. vEmana padyAlanu, sumati padyAlanu AnglaMlOki anuvadinchADu. 270 kAvyAlanu sEkarinchi, 96 kAvyAlanu pariShkarimchADu. 25 kAvyAlaku vyAKyalu, 13 kAvyAlaku AnglaMlOnU - 14 prabandhAlaku telugulOnU kathAsangrahAlu rAyinchADu. niGanTu nirmANa kRuShilO broun`nu pratyEkamgA pErkonAli. Ayana samtarimchina telugu - inglIShu, inglIShu - telugu niGanTuvulu nETikI panDitula mannanalu andukonTunnAyi. rOman` lipilO vyApArastulu upayOginchukonE niGanTuvu tayAru chESADu. Ayana sEkarimchina padanidhi ippaTikI amudritamgAnE undi. kaDapalO broun` sAhitya yajNjaM jaripinachOTa oka smRutichihnam velasindi. broun` banglA unna sthalaM si.Ar.kRuShNaswAmi anE tamiLuDidi. Ayana A bhUmini virALamgA ichchAru. si.ke.sampat`kumAr` adhyakshulugA, broun`nu I tarAniki gurtuchEyaDAniki pATupaDina jAnamaddi hanumachChAstri kAryadarSigA sipi broun` memOriyal` TrasTu ErpATayindi. I granthAlayamulO 30 vElaku paigA pustakAlunnAyi. mekanjI kaifIyattulu, broun` lEKala pratulu unnAyi. vITi AdhAramgA kaDapajillA kaifIyattulu ayidu sampuTAlugA veluvaDDAyi. yOgivEmana viSwavidyAlayam paridhilOki sipi broun bhAShA pariSOdhanakEndram vachchi 2 samvatsarAlu ayindi. dAdApu 100 tALapatra granthAlu, vEyi samvatsarAlanATi rAjasthAn` rAShTrAniki sambandhinchina tAmra dAna SAsanaM, pulivendula samIpaMlO bANaguTTa prAntaMlO labhinchina rAginANAlu ikkaDa unnAyi. vEmananu viSwakavigA prapanchAniki chATinavADu si.pi.broun`. rAShTraMlO A mahanIyuni pEra nirminchina toli smRutichihnaM sipi broun` bhAShA pariSOdhana kEndraM. okanADu vEmannanu broun` veliki tISADu. nEDu vEmanna broun`nu tana akkuna chErchukunnADu. AchArya arjula rAmachandrAreDDi, vais` ChAn`salar`, yOgi vEmana viSwavidyAlayaM, kaDapa. ('sAkshi sAhityaM ' soujanyamutO) manalO mATa : dESaM kAni dESaMlO oka vidESIyuDu mana telugu bhASha kOsaM entagA SraminchADO chUSAru. mari, mana mAtRubhASha kOsaM andulO sahasrAmSamainA manaM chEyagalugutunnAmA...?! idi evariki vAru tama antarAtmanu vEsukonavalasina praSna.

Read 1 Comment(s) posted so far on this Article!

  Page: 1 of 1    



 
Advertisements
Advertisements
Advertisements
Get the best Results!
Reach potential customers thru TeluguPeople.com, advertise with us!!
Beauty and Skin Care
For all your favorite branded products of Beauty, Skin Care, Perfumes, Makeup and more!
College Admissions in USA
Guaranteed Admissions or Processing Fee will be refunded. At USAdmissions.com
EducationAndhra.com
One-stop Destination for Information on Educational Resources related to Andhra Pradesh
News
Headline News
Cinema News
Business
Special Stories
Devotion
NRI News
Social Media
Facebook
Movie Gallery
Devotional Gallery
Twitter
Photo Galleries
News Gallery
Cinema Gallery
Beauty Gallery
Fashion Gallery
Sports Gallery
Travel Gallery
Devotion
Classifieds
Jobs
Real Estate
Automobile
Personals

Search TeluguPeople.com

(C) 2000-2023 TeluguPeople.com, All Rights Reserved.